Beter rijden met Predictive Powertrain Control

Kort voor het kruispunt van Mönchengladbach verandert de witte “12” rechts onderaan op het display van het combi-instrument in een “E”. “Eerlijk gezegd, dat verrast me toch telkens weer een beetje”, zegt André Krantzen. Autoweg 61 hier aan de laag gelegen Nederrijn loopt niet noemenswaardig bergop of bergaf – dacht de chauffeur tot nu toe tenminste. Maar precies dat geeft de witte “E” aan: André rijdt met zijn nieuwe Actros licht bergop naar een heuveltop toe. Daarom schakelt de schakelautomaat Mercedes PowerShift 3 over naar de EcoRoll-modus. Daardoor kan de vrachtwagen over de heuveltop rollen en schakelt hij pas terug naar de twaalfde versnelling zodra hij over de heuveltop is en het weer langzaam bergafwaarts gaat.

Dat kan dankzij de Predictive Powertrain Control (PPC). Het hulpsysteem werkt met de klassieke snelheidsregeling samen door in het automatisch systeem een aan het reliëf aangepaste rijstijl te integreren. Met behulp van 3D-wegenkaarten en gps-gegevens wordt het verloop van de helling permanent berekend. Daardoor “ziet” het systeem de beklimmingen, afdalingen en ook kuilen voor de vrachtwagen en laat hij de versnellingsbak reageren – nauwkeuriger dan een chauffeur met een uitstekende kennis van de omgeving zoals André dat zou kunnen. Hier betekent dat: PPC weet dat de vrachtwagen over de heuveltop kan rijden en voorkomt daarom dat gas wordt gegeven – dat spaart brandstof uit. “Toen ik dit soort situaties voor het eerst zag, dacht ik dat er wat kapot was”, zegt André en hij lacht terwijl hij de richtingaanwijzers inschakelt om naar de A52 richting Düsseldorf af te slaan. “Maar ik raakte al snel gewend aan PPC. Het helpt me om me nog beter op het verkeer te concentreren.“

De 27-jarige vader van twee dochters rijdt voor de transportfirma Raeth in Straelen op de linker Nederrijn. Het belangrijkste transportgoed van het familiebedrijf met 60 vrachtwagens zijn bloemen – potplanten, jonge kweekplanten en bezaagd hout Nederland met zijn talloze producenten ligt haast op gehoorsafstand, en ook de Duitse kant van het grensgebied is een centrum van tuinbouw. In Straelen worden massa’s goederen overgeslagen, bij Veiling Rhein-Maas, de grootste bloemenveiling van Duitsland. Vooral in het voorjaar, wanneer de tuin- en hobbycentra bloemen in hun catalogus hebben, zijn de orderboekjes bij Raeth tot barstens toe gevuld – en zijn de ritten minutieus georganiseerd, want de goederen moeten snel en vers ter bestemming aankomen.

André is met zijn nieuwe Actros 1842 met Euro VI vanmiddag om half één bij Veiling Rhein-Maas vertrokken. De transportfirma heeft in het reusachtige hallencomplex een eigen zone met vier platforms. Daar worden de goederen heen gebracht die door de klanten – zowel groot- als detailhandelaars – op de veiling werden aangekocht. In de koeloplegger van André staan 28 karren op wielen – 10 met snijbloemen zoals rozen, de andere met potplanten van de rood-witte tapijtflox “Candy Stripes” tot de sierlook “Allium Gladiator”.

De rit met vijf etappes is 320 kilometer lang. De eerste halte is een tuinbouwbedrijf in Düsseldorf, na 62 kilometer. Na een bocht van 180 graden parkeert hij aan het platform onder de open lucht.  Ook de knoestige olijfboom aan het keerpunt is min of meer een oriëntatiepunt. Toch voert André het manoeuvre in een paar bewegingen uit.

Het lossen verloopt alsof het was ingestudeerd. De chauffeur rijdt de eerste vier karren met snijbloemen de binnenplaats op en koppelt ze als treinwagons achter elkaar. Een werknemer van het tuinbedrijf staat al klaar met zijn tractor. 20 minuten later is de klus geklaard. En hoe komen we hier weer uit? “Achteruit!”, luidt het ontwapenend gevatte antwoord van André. Nog eens 20 minuten later voegt hij in op de autoweg. Dezelfde weg terug, nog eens goederen afhalen op de veiling.

“Wij hebben een vaste kern van klanten, vooral in Duitsland en Zwitserland”, legt hij uit. “Maar wie van hen op welke dag hoeveel goederen krijgt, weet onze dispatching meestal pas vlak voor de rit. Dat is een hectische handel.“ Dan loont het des te meer dat de nieuwe Actros van André alle beschikbare veiligheids- en hulpsystemen aan boord heeft om hem het werk te vergemakkelijken. Zoals de stabiliteitsregeling, de afstandsregeling met stop-and-go-functie en de Active Brake Assist 3, die ook op vaste hindernissen kan reageren.

Of PPC – dat zich weer laat opmerken wanneer André op de heuveltop bij Mönchengladbach afstevent. “Het is belangrijk dat men actief met het systeem werkt – en dat gaat heel eenvoudig met de toetsen op het multifunctioneel stuurwiel.“ Zo moet men op de onderste snelheidsgrens letten, ook onderste hysterese genoemd. Dit is een essentiële nieuwigheid van PPC en geeft de grens aan tot waar de vrachtwagen ten opzichte van de ingestelde snelheid mag vertragen. “De waarde mag niet te laag zijn, want dan kan men het drukke verkeer hinderen.“

André heeft 80 kilometer per uur als grenssnelheid ingesteld, als onderste hysterese staat “-6” op het display. Maar op de lichte helling voor de heuveltop vertraagt de vrachtwagen niet zoveel. Ook tijdens de lichte afdaling na het hoogste punt versnelt hij niet tot de bovenste hysterese van “+4”, die de chauffeur heeft ingesteld. PPC actief gebruiken betekent ook dat het indien nodig wordt uitgeschakeld – bijvoorbeeld wanneer men de staart van een file of wegwerkzaamheden nadert. Die herkent het systeem namelijk niet.