Friedhelm Schäfer haalt met zijn Arocs 3263 8x4 hout uit de Finse bossen

Reportage

Gevoel voor de weg.

De winter is het hoofdseizoen voor chauffeurs in het houttransport in Finland. Een uitdagend beroep, zoals blijkt uit een bezoek aan Friedhelm Schäfer en zijn Arocs.


Glad? Sneeuw op de weg is niet glad. Glad wordt het pas als het dooit, met water op het ijzige wegdek. Maar vandaag loopt alles op rolletjes, met zo’n 80 km. Sneeuw is vijf maanden per jaar doodgewoon. Welkom in de Finse winter.

Hoogseizoen in het bos. Pas wanneer de ondergrond bevroren is, kunnen oogstmachines en trucks het bos in zonder tot aan de assen in de drassige, zwarte bodem weg te zakken.

Friedhelm Schäfer – zijn vrienden noemen hem Veikko – gaat bij Lahti van start, ongeveer een uur ten noorden van Helsinki. De provinciale weg, goed vrijgemaakte kleinere wegen en kleine zijwegen waar niet geruimd is – het hele scala is dagelijkse routine voor hem en zijn Arocs 3263 8x4. De weg door het bos is in zicht. “We rijden maar weinig met sneeuwkettingen, maar hier is niet geruimd. Die weg redden we niet zonder”, zegt de 50-jarige en stopt de truck.


Sneeuwkettingen aanleggen.

Snel de warm gevoerde werkhandschoenen aan, ter bescherming tegen de scherpe randen van de ketting en de ijzige kou. Hij neemt het spatbord bij de voorste aandrijfas weg, legt de sneeuwketting om de dubbele band en trekt hem recht. Aan de andere kant precies hetzelfde. Daarna een halve meter terugrijden om de kettingen te sluiten – in totaal duurt dat amper twee minuten.

Nu draaien we het smalle bospad op. Met de hand in de vijfde, zesde, zevende versnelling. Het toerental van de 460 kilowatt sterke OM 473 ligt constant rond de 1.800. De ramen zijn open, zodat Veikko hoort of de kettingen losraken. Takken slaan tegen de spiegels en sneeuw verspreidt zich door de cabine.

De hemel lichtgrijs, het bospad wit – er is nauwelijks verschil te zien. Of er onder de sneeuw werkelijk een weg is, of al berm, is een open vraag. Hola – de vrachtwagen glijdt naar links weg. Veikko neemt de voet van het gas en corrigeert sterk aan het stuur.



Veikko en het echte werk.

Zo gaat het twee kilometer, voordat de houtstapel zichtbaar wordt. Op krap bemeten ruimte manoeuvreren om de truck parallel te krijgen met de honderden kubieke meter fijn dennenhout, die in de zagerij tot planken verwerkt moeten worden.

Veikko klimt op de kraan en begint met het eigenlijke werk. Maximaal zes stammen pakt de hydraulische grijparm in één keer. Enkele van de 5,20 meter lange stukken hout schuift hij in een opening – tenslotte moeten alle stammen tijdens de rit veilig opgeslagen zijn.

De lading is snel op de truck, bij Veikko en zijn collega Pete, die tegelijkertijd ook met zijn Arocs het bos in is gereden. “Je bent hier buiten op jezelf aangewezen. Met z’n tweetjes kun je elkaar ondersteunen”, zegt Veikko.



“Ik heb altijd al gedroomd van Finland. Toen kwam het moment om werkelijk aan een nieuw leven te beginnen.”

– Friedhelm Schäfer (Veikko)


Met 76 ton het bos weer uit.

Tijd om te vertrekken – met 51 ton hout en een totaalgewicht van 76 ton. Met de hand doorschakelen, maar nu slechts tot de 5e versnelling. Alles kalm aan op dit stuk, want verderop loert een gemeen stuk bergaf met erachter meteen een bocht. Heel beheerst op de rem – de truck met aanhanger volgen braaf.

Aan het eind van het bospad nog een korte stop. Eerst borgt Veikko hier de stammen. “Dan ligt de lading beter. Bovendien valt het hout gemakkelijk van de wagen als de aanhanger in het bos in een greppel glijdt. Dan kun je hem met de eigen kraan met een beetje geluk weer rechtop zetten”, legt hij uit.

Op naar de zagerij. Een rit van rond de twee uur en tijd om een beetje na te denken. Wat heb je nodig om hier te overleven? Goede winterbanden, sneeuwkettingen, een verhoogbare achteras om op de assen met de kettingen genoeg gewicht te hebben om goed op te trekken. Maar minstens even belangrijk is de bestuurder zelf. “Je mag niet bang zijn, moet op tijd van het gas en niet abrupt remmen. Maar het belangrijkste is dat je gevoel voor de weg hebt. In Iserlohn was ik een goede chauffeur – hier ben ik weer helemaal van nul af begonnen”, zegt Veikko.



Een nieuw leven.

Iserlohn in Duitsland voelt aan als een eeuwigheid geleden. Veikko kwam tien jaar geleden naar Lahti. Hij kon een beetje Fins, want zijn moeder is Finse en als kind vierde hij vaak vakantie bij zijn grootouders. “Ik heb altijd al gedroomd van Finland. Toen kwam het moment om werkelijk aan een nieuw leven te beginnen.” Zijn zoons – inmiddels 25 en 23 – zijn hem gevolgd en hij heeft hier ook nog een zoontje van zeven.

“Ik had niet verwacht dat het werk ‘s winters hier zo hard is. Maar toch vind ik het leuk”, vertelt Veikko. Hij vindt de Finnen gastvrij, hulpvaardig en eerlijk. En: “Hoe het werk ook is, het verkeer rijdt.”

De zagerij in Riihimäki. Weegschaal, losplaats – 20 minuten later is de truck leeg. Kwaliteit, gewicht en volume van de lading worden meteen geregistreerd en per e-mail aan Veikko bevestigd. Met deze gegevens sluit hij op de laptop in de cabine zijn order af – en maakt zich klaar voor de volgende ronde.


Foto’s: Christoph Börries
Video: Martin Schneider-Lau

52 reacties