Avustralya'da yollarda: Zetros, Offroad testinde

Dave Whyte: Direksiyon tecrübelerimi neredeyse sadece asfalt yollarda edindiğimi açıkça itiraf ediyorum. Bu süre zarfında çoğu zaman uzun yol taşımacılığı için tasarlanan bir kamyonun direksiyonundaydım; gençken ise düşük taban serbestliğine sahip römorklu araçlarla. Yani bir kamyonun sürücü kabininde oturup önümde tamamı tekerlek izleriyle kaplı dar bir yangın emniyet yolu gördüğümde ne hissettiğimi düşünün. Yepyeni bir Mercedes-Benz Zetros'un içinde olup bu aracın arazideki hareket kabiliyetini test etmek için taşraya doğru sürüş yaptığımda doğal olarak duygu karmaşası yaşıyordum.

Mercedes-Benz Zetros'un teknolojisi hayran bırakıyor.

Mercedes-Benz, 4×4 ve 6×6 konfigürasyonu ile temin edilebilen Zetros ile büyük kamyonlar için genelde imkansız olan her türlü araziye hitap ediyor; bunun yanı sıra Zetros, yangın söndürme ve uzak ve ulaşılmazı zor olan bölgeler için uygundur. Mercedes-Benz'in amiral gemisi olan Actros ile arasında büyük fark var. Zetros'a göre kolay olan görevler ve araziler çoğu uzun yol kamyonunu aşar.

Zetros'ta Actros'un sürücü kabininde yer alan aynı teknoloji bulunuyor olsa da Zetros'un birkaç marifeti daha var. 6×6 bir Actros aracının erişemediği ancak Zetros'un erişebildiği bazı yerler bulunuyor; bu yerlerin arasında bir Hercules cargo uçağının yükleme alanı da yer alıyor. Bu kriter gerçekten de konstrüksiyon kriterlerinden biri ve her iki tarafı eğimli olan eşsiz bir şekilde tasarlanan tavan çizgisinin tek sebebiydi. Satın alanların büyük bir kısmı bunu hiçbir zaman deneyimleyemeyecek olmasına rağmen toptancılar bu özelliği büyük ihtimalle göz önünde bulunduracaktır.

Zetros, bir üreticinin raftan gelen parçalarla nasıl özel bir makine ürettiğini gösteren güzel bir örnektir. Araç, Axor kabini altında bulunan aynı 7,2 litre altı silindirli sıralı OM 926 LA motoru ile tahrik ediliyor. Sürücü kabininde ise Axor ve Atego model serisinden gelen gösterge tabloları kullanılıyor. Sürücü kabininin kendisi Zetros için özel olarak geliştirilirken kapıların kökeni Unimog parça kataloğuna dayanıyor. Bu, alıcı için şu anlama geliyor: Parçalar kolayca temin edilebiliyor ve her Mercedes-Benz kamyon servisi, onarım hizmeti ve destek sunabiliyor.

– Dave Whyte

Zetros, hem asfaltta hem arazide etkiliyor.

Motorun arkasındaki tahrik aksamı bir Allison 3000P altı vitesli otomatik şanzıman ve Mercedes'e ait iki kademeli bir dağıtıcı dişli kutusundan oluşuyor. Bunun sonucunda güç, ön ve arka tekerleklere aktarılıyor; standart yol programı, bu gücün %40'ını ön tekerleklere, %60'ını ise arka tekerleklere aktarıyor. Güç, Offroad modunda ön ve arka tekerleklere dengeli (1:1) bir şekilde dağıtılıyor. Ayrıca bu modda dağıtıcı dişli kutusunda daha kısa bir aktarım (1,69:1) gerçekleştiriliyor; bu sayede oldukça iyileştirilmiş bir hız dozajlanabilirliği ve daha büyük bir motor freni etkisi sağlanıyor. Diferansiyel dişli kutusu kilidi, traksiyonu arttırıyor ve sürücü kabininde kolayca etkinleştirilebiliyor. Tekerlek yönlendirmesi, parabolik makaslarla gerçekleştiriliyor; bu sırada üç yapraklı ön yaylar aks başına azami 9,0 ton ve dört yapraklı arka yaylar aks başına azami 9,0 ton için tasarlanmıştır (jant ve lastik ebadına göre). Dış planet dişlileri (yukarıda belirtilen diferansiyel dişli kutusu kilidi ile birlikte) ise gücü 14.00 R 20 büyüklüğündeki devasa lastikler üzerinden yola uyguluyor.

Tüm yapı parçaları, sürüş sırasında da görüldüğü gibi hem mukavemet hem de esneklik sağlayan 9,5 mm kalınlığındaki bir merdiven tipi şasiye sabitlenmiştir. Sağlam teknolojisi çok da basit sayılmaz. 6×6-2733 A aracı 10,5 ton ağırlığındayken 4×4 Zetros 1833 A'nın baz modeli (sürücü kabini/şasi) neredeyse 8,0 ton ağırlığındadır. Bu, taşıt katarları için ağır çekici araçlar kullanan şirketler için çok kötü görünmeyebilir ancak toplam çekme ağırlığı Allison otomatiği nedeniyle kısıtlanmıştır ve bu kamyonlar 130 tondan fazla ağırlık taşıyamamaktadır. Fakat daha yüksek toplam çekme ağırlığına sahip görevler için bir mekanik şanzıman temin edilebilir. Bunun dışında bu araçlar yüksek bir kullanım konforuna ve manevra kabiliyetine sahip. Çoğu pahalı 4×4 aracın ulaşamadığı yerlere ulaşmak bu araçlar için çok kolay.

Zetros aracı arazideki kullanım için tasarlanmış olsa da asfaltta sürücü dostu özellikleri ile etkiliyor. Test günündeki arazi sürüşleri, Melbourne'un yaklaşık bir saat batısında olan Anglesea'nin hinterlandında gerçekleştirilmiştir. Great Ocean Road üzerindeki birkaç kilometre öncesinde bir saat boyunca otoyol ve şehirler arası yollarda sürüş yapılmıştır. Bu, arazide gerçekleşecek sürüşten önce Zetros'un sürüş tutumuna ve manevra ile frenleme tutumuna alışmak için iyi bir fırsat sunmuştur.

Büyük üstünlük ve yüksek konfor.

Her zaman olduğu gibi Zetros'un da sürüş hızı 100 km/saat ile sınırlandırılmıştır, ancak mekanik aktarımı ve koruması nedeniyle yolda 90 km/saat'lik bir hız ile kullanılabildi. Motor, bu hızda 2000 dev/dak. ile dönüyordu; 100 km/saat hız ile gidilebilirdi ancak daha fazla gaz vermeye gerek duymadım. Zetros'un yoldaki sürüş özellikleri oldukça iyiydi, fakat 4×4 modelindeki yetersiz ağırlık nedeniyle arka aksın ne kadar sert bir süspansiyona sahip olduğu fark edilebiliyordu. Bir kasa ile donatılmış ve 4,0 ton ile yüklenmiş olan 6×6 aracı daha yüksek bir süspansiyon konforu ve böylelikle daha iyi bir sürüş tutumu sağlıyordu.

Nihayetinde arazi moduna geçmenin ve ormanın içinden sürüş yapmanın zamanı gelmişti. Yangın emniyet yolunun yanından geçerken daha küçük 4×4 araçların lastik izlerinin aniden sona erdiği birkaç yer vardı. Bu yerlerin birinde, bir sürücünün 4×4 aracı ile yukarı çıkmaya çalıştığı ancak çıkamadığı dik bir yamaç vardı. Hem 4×4 hem de 6×6 Zetros aracı bu yamacın üstesinden tamamen sorunsuz bir şekilde geldi ve böylelikle bu kamyonların ne yapabildiğini açıkça gösterdi. Bu, 6×6 aracın süspansiyonunu gerçekten çalışırken görebildiğim ve şasinin esnekliğini izleyebildiğim bir fırsattı. Kamyonun yamacın sonunda tekrar yatay pozisyona gelmesi için arka aks kaldırılana kadar altı tekerleğin tümü aks yönlendirmesinin ve şasinin esnekliği sayesinde yerde sabit bir şekilde duruyordu.

Bizim sürüş yaptığımız çoğu yol, Zetros için aslında tam olarak bir test olmasa da birkaç kısımda yapı tarzının farklı yönlerinin avantajları gün yüzüne çıktı. Yerden yükseklik, araç yükleme açısı ve manevra çapı günün sonunda artı puan olarak haneye yazıldı. Beni en çok bu kamyonun arazideki hareket kabiliyeti etkiledi. Daha da ilginç olanı: Bu araçlar, alışkın olmadığım bir arazide ve araçta sürüş yapmama rağmen büyük bir üstünlük ve yüksek konfor ile bu yolların üstesinden geldi.

Avustralya taşrasında yollarda.

Vites değişimlerinde çekiş gücü kesintisi olmadığından Allison otomatik şanzıman şüphesiz ki kullanım konforuna katkıda bulundu. Bu, şu anlama geliyor: yamaçlarda sorunsuz güç dağılımı; üstelik vites değiştirilmesini gerektiren durumlarda bile hız kaybetmeden. Araçlar bütün gün taşrada sürüş yaptıktan sonra elbette biraz hırpalanmış görünüyordu, ancak zaten bunun için üretilmemişler miydi?

Zetros, alıcıların araçları görünüşlerine göre değil de taleplerine göre satın aldığı (ki bu daha çok hoşuma gidiyor) bir niş pazarında yerini arıyor. Şimdiye kadar birkaç rakip aracı ile sürüş yaptım ancak onlardan hiçbiri bir Hercules kargo uçağına sığmazdı. Şaka bir yana: Offroad piyasasındaki çoğu diğer modelde motor, sürücü kabininin hemen altında bulunur; fark çok küçük olabilir ancak motor kaputuna sahip araçlar tamamen farklı bir sürüş keyfi sunuyor. Uzun motor kaputu sadece sallanan dallar gibi şeylere karşı koruma sunmaz aynı zamanda daha iyi sürüş özellikleri ve gürültü yalıtımı sayesinde sürücünün işini kolaylaştırır.

Şüphesiz ki Zetros çok güçlü, servis ve destek her zaman mevcut ve tüm ülkedeki her Mercedes-Benz kamyon servisinde satın alınabilir. İster bir itfaiye aracı arayın, ister bir su ikmal aracı ister bir Offroad kampçısı: Zetros'u yakından incelemenizde fayda var.

Kaynak: Mercedes-Benz Special Trucks World