Friedhelm Schäfer haalt met zijn Arocs 3263 8x4 hout uit de Finse wouden

Reportage

Gevoel voor de weg.

De winter is het hoofdseizoen voor bestuurders in het houttransport in Finland. Een uitdagend beroep, zoals blijkt uit een bezoek aan Friedhelm Schäfer en zijn Arocs.


Glad? Sneeuw op de weg is niet glad. Glad wordt het pas als het dooit, met water op het ijzige wegdek. Maar vandaag loopt alles op rolletjes, met zo’n 80 km. Sneeuw is vijf maanden per jaar doodgewoon. Welkom in de Finse winter.

Hoogseizoen in het woud. Pas wanneer de ondergrond bevroren is, kunnen oogstmachines en trucks het bos in zonder tot aan de assen in de drassige, zwarte bodem weg te zakken.

Friedhelm Schäfer – zijn vrienden noemen hem Veikko – vertrekt uit Lahti, circa een uur ten noorden van Helsinki. De rijksweg, goed vrijgemaakte kleinere wegen en kleine zijwegen waar geen sneeuw is geruimd – het hele scala is dagelijks werk voor hem en zijn Arocs 3263 8x4. De weg door het bos is in zicht. “We rijden slechts zelden met sneeuwkettingen, maar hier is niet geruimd. Die weg is zonder niet te doen”, zegt de 50-jarige en parkeert zijn vrachtwagen.


Sneeuwkettingen omleggen.

Snel de warm gevoerde werkhandschoenen aan, ter bescherming tegen de scherpe tanden van de ketting en de ijzige kou. Hij neemt het spatbord bij de voorste aandrijfas weg, legt de sneeuwketting om de dubbele band en trekt hem op zijn plaats. Aan de andere kant precies hetzelfde. Daarna een halve meter terugrijden om de kettingen te sluiten – in totaal duurt dat amper twee minuten.

Nu draaien we het smalle bospad op. Met de hand in de vijfde, zesde, zevende versnelling. Het toerental van de 460 kilowatt sterke OM 473 ligt voortdurend rond de 1.800. De ramen staan open, zodat Veikko kan horen of de kettingen losraken. Takken slaan tegen de spiegels en sneeuw verspreidt zich door de cabine.

De hemel lichtgrijs, het bospad wit – er is amper verschil merkbaar. Of er onder de sneeuw werkelijk een weg is, of al berm, blijft een open vraag. Hopla – de vrachtwagen glijdt weg naar links. Veikko neemt de voet van het gaspedaal en corrigeert het stuur sterk.



Veikko en het echte werk.

Zo gaat het twee kilometer lang, alvorens de houtstapel in zicht komt. Op krap bemeten ruimte manoeuvreren om de wagen parallel te zetten met de honderden kubieke meter fijn dennenhout, die in de zagerij tot planken moet verwerkt worden.

Veikko klimt op de kraan en begint met het eigenlijke werk. Maximaal zes stammen pakt de hydraulische grijparm in één keer. Enkele van de 5,20 meter lange stukken hout schuift hij in een opening – tenslotte moeten alle stammen tijdens de rit veilig geladen zijn.

De kubieke meters zijn snel geladen, bij Veikko en zijn collega Pete, die tegelijkertijd ook met zijn Arocs het woud is ingereden. “Je bent hier buiten op jezelf aangewezen. Getweeën kan men elkaar ondersteunen”, zegt Veikko.



“Ik droomde altijd al van Finland. Toen brak het moment aan om werkelijk een nieuw leven te beginnen.”

– Friedhelm Schäfer (Veikko)


Met 76 ton weer het woud uit.

Tijd om te vertrekken – met 51 ton hout en een totaalgewicht van 76 ton. Met de hand doorschakelen, maar nu slechts tot de 5e versnelling. Alles kalm aan op dit stuk, want verderop loert een gemeen stuk bergaf met erachter meteen een bocht. Heel beheerst op de rem – de truck met aanhanger volgt gedwee.

Aan het eind van het bospad nog een korte stop. Eerst borgt Veikko hier de stammen. “Dan ligt de lading beter. Bovendien valt het hout gemakkelijk van de wagen als de aanhanger in het bos in een greppel glijdt. Dan kun je hem met de eigen kraan met een beetje geluk weer rechtop zetten”, legt hij uit.

Op naar de zagerij. Een rit van rond de twee uur en tijd voor een paar overpeinzingen. Wat heb je nodig om hier te overleven? Goede winterbanden, sneeuwkettingen, een te verhogen achteras om op de assen met de kettingen genoeg gewicht te hebben om goed op te trekken. Maar minstens even belangrijk is de bestuurder zelf. “Je mag geen angst hebben, moet op tijd van het gas en niet abrupt remmen. Maar het belangrijkste is dat je gevoel voor de weg hebt. In Iserlohn was ik een goede chauffeur – hier verscheen ik als beginner aan de start”, zegt Veikko.



Een nieuw leven.

Iserlohn in Duitsland voelt aan alsof het al een eeuwigheid terug ligt. Veikko kwam tien jaar geleden naar Lahti. Hij kon een klein beetje Fins, want zijn moeder is Finse en als kind vierde hij vaak vakantie bij zijn grootouders. “Ik droomde altijd al van Finland. Toen brak het moment aan om werkelijk een nieuw leven te beginnen.” Zijn zonen – inmiddels 25 en 23 – zijn hem gevolgd en hij heeft hier ook nog een zoontje van zeven.

“Ik had niet verwacht dat het werk ‘s winters hier zo hard is. Niettemin doe ik het graag”, vertelt Veikko. Hij vindt de Finnen gastvrij, hulpvaardig en eerlijk. En: “Onder welke weersomstandigheden ook, het verkeer rijdt.”

De zagerij in Riihimäki. Weegschaal, losplaats – 20 minuten later is de vrachtwagen leeg. Kwaliteit, gewicht en volume van de lading worden meteen geregistreerd en per e-mail Veikko gemeld. Met deze gegevens sluit hij de opdracht op de laptop in de cabine af – en maakt zich klaar voor de volgende ronde.


Foto’s: Christoph Börries
Video: Martin Schneider-Lau

52 comments